Nieuwe taalmethode: STAAL2
Onlangs is er een keuze gemaakt voor een nieuwe taalmethode.
Graag leggen we jullie uit hoe het proces is verlopen en hoe de Lidwinaschool uiteindelijk de beslissing heeft genomen.
Ongeveer elke 10 jaar is een methode aan vervanging toe en het team aan iets nieuws. Dit komt mede doordat er veel onderzoek wordt gedaan wat nieuwe inzichten oplevert. Het is jullie vast niet ontgaan dat er op het gebied van taalonderwijs in Nederland wel het een en ander mag veranderen. Daar zijn de uitgeverijen van de taalmethodes gelukkig ook mee aan de slag gegaan en de meesten hebben de nieuwe wetenschappelijk verworven kennis gebruikt als uitgangspunt voor hun visie op taalonderwijs.
In het schooljaar 2022-2023 kreeg, de taalexpertgroep van het MT de opdracht om een nieuwe taal/spellingmethode uit te zoeken.
Om een passende keuze te kunnen maken, vonden wij dat we eerst onze eigen visie moesten ontwikkelen en onze collega’s te enthousiasmeren om onze visie te delen.
We kwamen al vrij snel uit bij het boek Rijke Taal (Anneke Smits en Erna van Koeven).
Heel kort samengevat vinden Smits en Koeven dat lezen het fundament is van taalonderwijs.
Voorlezen, samen lezen, zelf lezen, hoe meer hoe beter. Maar dan hebben we het wel over het lezen van rijke teksten.
Rijke teksten zijn authentieke teksten over levensechte, herkenbare thema’s. Ze hebben een duidelijke structuur, origineel taalgebruik en een gevarieerde woordenschat: in de tekst komen zowel frequent als minder frequent gebruikte woorden voor. Er staan signaal- en verbindingswoorden tussen de zinnen, en de verschillende alinea’s en hoofdstukken van de tekst vormen inhoudelijk een geheel.
De inhoud van een rijke tekst is gelaagd en handelt over een breed, universeel thema (liefde, vriendschap, vrede, oorlog, vluchten, water) dat idealiter aansluit bij de belevingswereld van leerlingen én bij wat relevant is voor jouw lessen.
Naast het lezen is het van belang leerlingen actief aan het denken te zetten over de teksten. Dit gebeurt d.m.v. gesprekken voeren, coöperatieve werkvormen en schrijven over teksten.
Taalopdrachten moeten geen invuloefeningen zijn, maar “projecten” waarin er naar een eindproduct wordt gewerkt waarin alles zit wat de kinderen aan kennis en vaardigheden hebben opgebouwd. Idealiter gebeurt dit in combinatie met Wereldoriëntatie zodat er een nog rijkere- en betekenisvolle leeromgeving ontstaat.
De taalexpertgroep staat achter de visie van Smits en Koeven en heeft deze visie met het team gedeeld en geprobeerd iedereen te enthousiasmeren.
Vervolgens zijn er vragenlijsten uitgegaan om te inventariseren wat het team mist in de huidige methode, wat ze graag behouden, wat ze belangrijk vinden en wat ze zelf anders doen dan de methode.
Uiteindelijk is het heel belangrijk dat onze collega’s achter de keuze van de methode staan. Daarom hebben we ze zoveel mogelijk betrokken in het proces.
Aan de hand van de antwoorden hebben we een aantal methodes uitgekozen om ons in te verdiepen.
Hier is een top drie uitgekomen die het best aansloot bij zowel onze visie als de wensen van het team.
Vervolgens hebben zoveel mogelijk collega’s de drie methodes uitgeprobeerd in de klas.
Na een deze periode hebben we hun bevindingen en die van de leerlingen geïnventariseerd. Daarna is er onder het hele team een stemming gehouden.
Het was overduidelijk waar de voorkeur lag: Staal 2 voor zowel taal als spelling.
Komend schooljaar starten we met Staal 2.
Het zal het eerste jaar nog zoeken en oefenen zijn, maar we denken dat de methode genoeg in zich heeft om een rijke taalomgeving te creëren waarin veel gelezen wordt.
Hopelijk komen de kinderen met enthousiaste verhalen thuis.
De taalexpertgroep
